Μαύρο το μέλλον για τους Ψυχικά Ασθενείς

Από τη σημερινή Ελευθεροτυπία, ένα θέμα για το συνέδριο που ακολουθεί και το παράτημα της αποϊδρυματοποίησης.

ΚΡΑΥΓΗ 51χρονου και συνέδριο από το Τμήμα Ψυχολογίας του ΑΠΘ

«Μαύρο το μέλλον για τους ψυχικά ασθενείς»

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

Του ΣΑΚΗ ΑΠΟΣΤΟΛΑΚΗ

«Εύχομαι να μην περάσει ποτέ κανείς την πόρτα του ψυχιατρείου». Ο Γιώργος Γιαννουλόπουλος, 51 χρόνων, βιώνει από το 1975 τις συνθήκες νοσηλείας στα ελληνικά ψυχιατρεία. «Είναι μύθος τα δικαιώματα των ψυχικά ασθενών», λέει. «Τα ψυχοφάρμακα σε κάνουν να κυκλοφορείς στους διαδρόμους σαν λοβοτομημένος».

Μέλος, τώρα, ενός από τους αρκετούς συλλόγους «Χρηστών Υπηρεσιών Ψυχικής Υγείας», όπως λέγονται, προσπαθεί, μαζί με άλλους, να αλλάξουν οι συνθήκες νοσηλείας και να αποκτήσουν δικαιώματα οι ψυχικά ασθενείς.

Είναι ένας από τους ομιλητές - «Χρήστες Υπηρεσιών Ψυχικής Υγείας», που θα μιλήσουν το Σαββατοκύριακο 20-21/10, στο συνέδριο με θέμα «Κοινωνική και Ψυχική Υγεία», που διοργανώνει το Τμήμα Ψυχολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ). Σκοπός του συνεδρίου είναι να ανοίξει ένας διάλογος γύρω από τα ζητήματα κοινωνικού αποκλεισμού και της εφαρμογής καινοτόμων πρακτικών στα ελληνικά ψυχιατρεία.

Μιλάει αργά, σαν να είναι κουρασμένος. Ακούγεται σαν 70χρονος κι ας είναι 51 ετών. «Οσοι χαρακτηρίζονται "ψυχικά ασθενείς" παύουν να έχουν δικαιώματα. Είτε νοσηλευτείς με εισαγγελική εντολή είτε όχι, αν σε διαγνώσουν για ψυχικά ασθενή, χάνεις το δικαίωμα ένστασης. Δεν έχεις γνώμη για το αν θέλεις να μείνεις μέσα στο ψυχιατρείο ή όχι, χωρίς μάλιστα να έχεις διαπράξει κάποιο αδίκημα».

Η διά της βίας καθήλωση είναι συνήθης πρακτική. «Σε δένουν στο κρεβάτι, θες δεν θες. Δεν έχουν προσωπικό, λένε. Ας πάρουν αυτούς που κάθονται στα γραφεία. Γιατί να με δέσουν; Ποιος πολίτης έχει το δικαίωμα να δέσει έναν άλλο πολίτη; Για το παιδί που έπεσε από το παράθυρο και σκοτώθηκε, τον περασμένο μήνα στο ψυχιατρείο της Θεσσαλονίκης; Κανείς δεν ασχολείται πώς και γιατί. Οι άρρωστοι είναι αντικείμενα. Η νομοθεσία είναι μόνο για τους έξω».

Στο άκουσμα της λέξης «αποασυλοποίηση», γελάει. «Εγινε βιαστικά, χωρίς πρόγραμμα. Εκαναν μικρά ψυχιατρεία. Αντί για νοσοκομεία, είναι ξενώνες ή οικοτροφεία. Η πρακτική είναι η ίδια. Και τι θα γίνει όταν τελειώσουν τα λεφτά; Θα τα βρουν από τα Ταμεία, λένε. Ποια Ταμεία; Τα χρεοκοπημένα; Δεν θέλω να σκέφτομαι τι θα πάθει μετά ένας απένταρος».

Αυτή την περίοδο εργάζεται στο «Καφενείο» του Ψυχιατρικού Νοσοκομείου Αθηνών. Μια δομή που δίνει απασχόληση στους πρώην νοσηλευόμενους. «Νοικιάζω και ζω μόνος μου. Αλλά τα πράγματα είναι δύσκολα. Πού θα πάει αυτό; Μας έδιναν κι ένα "επίδομα επανένταξης", 150 ευρώ το μήνα. Εδώ και δυο χρόνια μάς το 'κοψαν κι αυτό».