10 Σεπ 2007

H Νaomi Klein, οι πυρκαγιές, το σοκ και ο καπιταλισμός των καταστροφών

Η Naomi Klein, η συγγραφέας του No Logo και δημοσιογράφος/"γκουρού" του κινήματος ενάντια στις πολυεθνικές και την (καπιταλιστική) παγκοσμιοποίηση, έχει εκδώσει αυτές τις ημέρες το νέο της βιβλίο, με τίτλο: The Shock Doctrine: The Rise of Disaster Capitalism, το οποίο, όπως γράφει στην ιστοσελίδα της, πάει πολύ καλά στις πωλήσεις.
Το βιβλίο αυτό,  συσχετίζει έννοιες της (κοινωνικής) ψυχολογίας με την πολιτική ιδιωτικοποιήσεων και κλεισίματος (closure) δημόσιων χώρων και υπηρεσιών...
Πιο συγκεκριμένα, προτείνει ότι ο καπιταλισμός των καταστροφών, όπως τον ονομάζει, προκύπτει μετά από μεγάλες καταστροφές, πχ το τσουνάμι, ο τυφώνας Κατρίνα, οι πυρκαγιές του καλοκαιριού στην Ελλάδα, όταν οι κυβερνήσεις, στη νεοφιλελεύθερη στροφή που έχουν, παραδίνουν τη διαχείριση της μετά εποχής και των φυσικών πόρων που υπέστησαν τις καταστροφές σε μεγάλες εταιρείες.
Οι πολίτες είναι σε κατάσταση σόκ, μετά τις καταστροφές, δηλαδή σύγχυσης, πανικού και αβεβαιότητας, με αδυναμία προσοχής στην ευρύτερη εικόνα των πραγμάτων, οπότε δεν μπορούν να κατανοήσουν, ή/και να αντιδράσουν. Επιπλέον, η κατάσταση αυτή σοκ γενικεύεται και εξαπλώνεται στο χρόνο με τα απανωτά χτυπήματα, πχ Ιρακ, τσουνάμι, Κατρίνα, πυρκαγιές, κλπ, που με τη διάδοση των ΜΜΕ στο παγκόσμιο σκηνικό καθίστανται πολύ περισσότερο προφανή ερεθίσματα. Η κοινωνία τίθεται σε μια μόνιμη κατάσταση "εκτάκτου ανάγκης" που γράφει και ο Agamben, και οι δημόσιοι πόροι ιδιωτικοποιούνται, ενώ οι άνθρωποι βιώνουν μια διαδεδομένη αίσθηση υπαρξιακής επισφάλειας και αβεβαιότητας (J. Butler) , μην ξέροντας ποιά άλλη καταστροφή μπορεί να τους/τις βρει. 
Ο σκηνοθέτης Alfonso Cuaron, δημιούργησε μια ταινία μικρού μήκους για τη διαφήμιση του βιβλίου, που μπορείτε να δειτε στο yοutube ή εδώ:

YouTube - The Shock Doctrine by Alfonso Cuarón and Naomi Klein

Σχόλιο: Ενώ η στάχτη δεν έχει ακόμη κάτσει στις πυρόπληκτες περιοχές, και η κυβέρνηση σε προεκλογικό μπαραζ πανικού μοιράζει χιλιάρικα, και η αντιπολίτευση ασαφή προγράμματα, υποσχέσεις και καταγγελίες, ακούγονται ήδη τα πρώτα σχέδια για απευθείας αναθέσεις, δηλ. χωρίς διαγωνισμό  και μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων, των έργων για τις πυρόπληκτες περιοχές.
Με το δεδομένο ότι στην Ελλάδα είναι γνωστή η διαπλοκή των κατασκευαστικών εταιρειών με τα ΜΜΕ και το κομματοκρατούμενο κράτος, η υπόθεση της Κλάιν φαίνεται να επαληθεύεται. Το γεγονός επίσης ότι οι περιοχές που κάηκαν δεν ήταν πλήρως ανεπτυγμένες τουριστικά, ενώ οι υποδομές τους έπασχαν, φαίνεται από τη μια να δίνει έδαφος σε θεωρίες συνομωσίας περί ξένου δάκτυλου, που ορέγεται την κατακαημένη Ελλαδίτσα μας, αλλά από την άλλη να επαληθεύει τη θεωρία του καπιταλισμού των καταστροφών, με ελληνική παλαιοκομματική γεύση διαπλοκής.
Η αντίδραση των πολιτών πήρε χαρακτηριστικά πλήθους σε κηδεία: αυτοοργανωμένες διαμαρτυρίες, χωρίς κεντρική γραμμή, που διαδίδονταν ανοργάνωτα, χαοτικά, σε blogs, με sms και email, έχοντας τελικά την επικοινωνιακή υποστήριξη των αθηναϊκών μμε (πως θα μπορούσαν αλλιώς;), κατέβασαν πολύ κόσμο στο δρόμο, για να πενθήσει για τη συλλογική απώλεια, για να εκφράσει ένα συλλογικό τραύμα από την απώλεια των τόπων των καλοκαιρινών διακοπών του, ή των παιδικών καλοκαιριών του.
Χωρίς φωνές, χωρίς φανφάρες, χωρίς διαμαρτυρίες, χωρίς ιδεολογίες, χωρίς κριτικές.
Ενα πλήθος μαυροφορεμένων συγγενών, βουβό, που πενθούσε. 10.000+ άνθρωποι, κυρίως νεανικής ηλικίας.
Άνθρωποι που μπορεί να ψήφισαν τα κόμματα εξουσίας, να τα λέμε γαλάζια/πράσινα παιδιά, να μην ανακυκλωσαν ποτέ τίποτα στη ζωή τους.
Με μια υπόρρητη απόδοση ευθυνών, σε όλους γενικά, σε κανένα συγκεκριμένα.
Χωρίς ένα διακριτό αίτημα μπροστά, χωρίς μια δημιουργική άρνηση.
 
Και η αριστερά (όποια και αν είναι αυτή);
Μάλλον φάνηκε πολύ κατώτερη των περιστάσεων, χωρίς να κατανοεί τα χαρακτηριστικά της "οργάνωσης" του πλήθους, των συγχρόνων της.
Είτε επιλέγοντας να καλέσει ξεχωριστές πορείες σε άλλες μέρες, περιχαρακωμένες και προεκλογικές (Εν.ΑΝΤΙ.Α., Ελ.Κ.Φ./ΣυΡΙΖΑ, ΓΣΕΕ, ΑΔΕΔΥ), που δεν έτυχαν ούτε της υποστήριξής του οργανωμένου κόσμου της, εγκλωβισμένη σε ένα μικρόκοσμο ορθής γραμμής, πολιτικής αλήθειας, απέναντι στην καλοκαιρινή ραστώνη και την αρχή της φοιτητικής εξεταστικής.
Εϊτε επιλέγοντας (γενναία αλλά μάταια) να αντιπαρατεθεί ως ξεχωριστή ομάδα με το ετερόκλητο πλήθος, μέσα στο γήπεδό του, με την λενινιστική λογική του "περνάμε τη γραμμή στις μάζες" (κινήσεις πόλης/ΜΕΡΑ) και να θυσιάστεί στα μάτια ανθρώπων που είναι πια πολύ μακριά από την ιστορία και τις ιδέες της.

οι αναρχικές ομάδες (όσο ολιγάριθμες κι αν είναι) που δεν κάλεσαν πουθενά ξεχωριστά και με τα μαύρα ρούχα τους επέλεξαν ως υποκειμενικότητες να ενταχθούν στη ροή επιθυμιών του πλήθους και να το επηρεάσουν στα δικά τους χαρακτηριστικά με τρυκάκια, πανώ και κάποια συνθήματα φαίνεται να κατάλαβαν καλύτερα αυτή τη νέα συνθήκη.

Blogged with Flock

Δεν υπάρχουν σχόλια: