Πίσω από τον πομπώδη αυτό τίτλο, κρύβεται η μετάφραση ενός κειμένου από τους New York Times (μεγάλο σεντόνι 17 σελίδων), το Μάρτιο του 2007, που μιλά για τη χρήση των τεχνικών της νευροεπιστήμης στα δικαστήρια των ΗΠΑ. Το παράδειγμα των ΗΠΑ, λίκνο του βιολογικού και νευρολογικού αναγωγισμού για τις κοινωνικές και νομικές επιστήμες, μπορεί να φαίνεται προωθημένο στην Ελλάδα σήμερα, αλλά σίγουρα δείχνει την παγκόσμια (ίσως, μάλλον, δυστυχώς!) κατεύθυνση του μέλλοντος.
Με το κείμενο αυτό σημειώνεται επίσης η παράθεση στο ιστολόγιο ενός ακόμη συνδέσμου, που αναφέρεται στο άρθρο, του Κέντρου για τη Γνωστική Ελευθερία και Ηθική (Center for Cognitive Liberty and Ethics, CCLE). Ένα κέντρο που απαρτίζεται από επιστήμονες των ΗΠΑ, που παράγει γνώση ενάντια στις απλουστεύσεις της νευροεπιστήμης και των αναγωγιστικών κοινωνικών πολιτικών που επάγονται των απλουστεύσεων αυτών. Η αντιπαράθεση των απόψεων, όπως φαίνεται στο άρθρο, δεν έχει λήξει, και δείχνει ότι, όπως έλεγε ο Deleuze, «η αντίσταση προηγείται».
Πέρα από τα όποια μεταφραστικά λάθη, παραδέχομαι ότι οι γνώσεις μου για την ορολογία της νευροεπιστήμης είναι ελάχιστες, όπότε μπορεί να υπάρχουν κάποια λάθη στην τεχνική μετάφραση. Ευχαριστώ την Μ. για την προσφορά του άρθρου.
Για την ανάγνωση στο σπίτι σας, μπορείτε να κατεβάσετε το κείμενο σε μορφή doc εδώ.
Ο εγκέφαλος στη θέση του μάρτυρα
Από JEFFREY ROSEN
Δημοσιευμένος: 11 Μαρτίου ..2007 Χρόνοι της Νέας Υόρκης
Ι. Η Κύστη του κ. Weinstein
Όταν οι ιστορικοί του μέλλοντος προσπαθήσουν να προσδιορίσουν τη στιγμή που η νευροεπιστήμη άρχισε να μετασχηματίζει το αμερικανικό νομικό σύστημα, μπορεί να δείξουν μια ελάχιστα παρατηρημένη περίπτωση από τις αρχές της δεκαετίας του '90. Η περίπτωση αφορούσε τον Herbert Weinstein, ένα 65-χρονο ανώτερο υπάλληλος διαφημιστικής εταιρείας που κατηγορήθηκε για το στραγγαλισμό της συζύγου του, Barbara, και έπειτα, σε μια προσπάθεια να κάνει τη δολοφονία να μοιάζει με αυτοκτονία, ότι έριξε το σώμα της έξω το παράθυρο του διαμερίσματος στο 12ο όροφο στην ανατολική 72ο οδό στο Μανχάτταν. Προτού να αρχίσει η δίκη, ο δικηγόρος του Weinstein πρότεινε ότι ο πελάτης του δεν πρέπει να θεωρηθεί υπεύθυνος για τις ενέργειές του λόγω ενός διανοητικού μειονεκτήματος - συγκεκριμένα, μια ανώμαλη κύστη είχε αναπτυχθεί στην αραχνοειδή μεμβράνη του, η οποία περιβάλλει τον εγκέφαλο όπως ένας ιστός αραχνών.
Οι επιπτώσεις της δήλωσης ήταν ιδιαίτερες. Ο αμερικανικός νόμος θεωρεί τους ανθρώπους ποινικά υπεύθυνους εκτός αν ενεργούν κάτω από την απειλή (με ένα πυροβόλο όπλο να σημαδεύει το κεφάλι, παραδείγματος χάριν) ή εάν πάσχουν από μια σοβαρή ατέλεια στην ορθολογιστική ικανότητα - όπως το να διακρίνουν το σωστό από το λάθος. Αλλά εάν πάσχετε από μια τέτοια σοβαρή ατέλεια, ο νόμος γενικά δεν ενδιαφέρεται γιατί - εάν είναι μια δυστυχισμένη παιδική ηλικία ή μια αραχνοειδής κύστη ή και τα δύο. Η πρόταση ότι οι εγκληματίες θα μπορούσαν να συγχωρηθούν επειδή οι εγκέφαλοί τους έκαναν να το κάνουν φαίνεται να υπονοεί ότι ο καθένας του οποίου ο εγκέφαλος δεν λειτουργεί κατάλληλα θα μπορούσε να απαλλαχθεί της ευθύνης. Αλλά θα έπρεπε οι δικαστές και τα σώματα ενόρκων να έχουν πραγματικά την αρμοδιότητα του καθορισμού του κανονικού ή λειτουργικού εγκεφάλου; Και δεδομένου ότι όλη η συμπεριφορά προκαλείται από τους εγκεφάλους μας, δεν θα σήμαινε αυτό ότι όλη η συμπεριφορά θα μπορούσε ενδεχομένως να συγχωρηθεί;
Η κατηγορούσα αρχή πρώτα προσπάθησε να υποστηρίξει ότι τα στοιχεία της αραχνοειδούς κύστης του κ. Weinstein δεν θα πρέπει να αναφερθούν στο δικαστήριο. Ένας από τους κυβερνητικούς μάρτυρες, ένας ιατροδικαστικός ψυχολόγος που ονομαζόταν Daniel Martell, κατέθεσε ότι οι απεικονιστικές τεχνολογίες του εγκεφάλου ήταν νέες και μη δοκιμασμένες, και οι επιπτώσεις τους δεν ήταν ακόμα ευρέως αποδεκτές από την επιστημονική κοινότητα. Τελικά, στις 8 του Οκτωβρίου του 1992, ο δικαστής Richard Carruthers εξέδωσε μια σωλομονική απόφαση: Οι δικηγόροι του Weinstein θα μπορούσαν να πουν στο σώμα των ενόρκων ότι οι ανιχνεύσεις εγκεφάλου είχαν προσδιορίσει μια αραχνοειδή κύστη, αλλά δεν θα μπορούσαν να πουν ότι οι αραχνοειδείς κύστεις συνδέονταν με τη βία. Ακόμα κι έτσι, η κατηγορούσα αρχή φάνηκε να φοβάται ότι απλά το να εκτεθούν οι εικόνες του εγκεφάλου του Weinstein στο δικαστήριο θα προκαλούσαν την αμφισβήτηση των ενόρκων. Ένδεκα ημέρες αργότερα, στο πρωί της επιλογής των ενόρκων, συμφώνησαν να αφήσουν τον Weinstein να δηλώσει ένοχος σε αντάλλαγμα μιας μειωμένης ποινής ανθρωποκτονίας.
Μετά από την περίπτωση Weinstein, ο Ντάνιελ Martell βρέθηκε με τόσο μεγάλη ζήτηση να καταθέτει ως ειδικό μάρτυρα ώστε ξεκίνησε μια επιχείρηση συμβούλων που λεγόταν Ιατροδικαστική Νευροεπιστήμη. Πληρωμένος και από την υπεράσπιση και την κατηγορούσα αρχή, έχει καταθέσει κατά τη διάρκεια των προηγούμενων 15 ετών σε εκατοντάδες εγκληματικές και αστικές περιπτώσεις. Σε εκείνες τις περιπτώσεις, τα νευροεπιστημονικά στοιχεία έχουν αναγνωριστεί για να αποδείξουν τα πάντα, από το τραύμα στο κεφάλι στην τάση των βίαιων τηλεοπτικών παιχνιδιών να κάνουν τα παιδιά να συμπεριφέρονται επιθετικά. Αλλά ο Martell μου είπε ότι είναι στις δίκες για την ποινή θανάτου που τα στοιχεία νευρολογίας έχουν την πιό καταλυτική επίδραση. "Κάποιο είδος οργανικής υπεράσπισης εγκεφάλου έχει αποκτήσει δημοτικότητα σε οποιοδήποτε είδος υπεράσπισης για κακουργήματα," είπε. Οι δικηγόροι διατάζουν συνήθως το σκανάρισμα των εγκεφάλων των καταδικασμένων κατηγορουμένων και υποστηρίζουν ότι μια νευρολογική εξασθένιση τους απέτρεψε από το να ελέγξουν τον εαυτό τους. Οι κατήγοροι αντιλέγουν ότι τα στοιχεία δεν πρέπει να γίνουν αποδεκτά, αλλά κάτω από τα χαλαρωμένα πρότυπα για να μετριάσουν τα στοιχεία κατά τη διάρκεια του κακουργιοδικείου, συνήθως γίνονται αποδεκτά. Πράγματι, ένα δικαστήριο της Φλώριδας έχει υποστηρίξει ότι η αποτυχία να κάνουν αποδεκτά τα στοιχεία νευρολογίας κατά τη διάρκεια δίκης για κακούργημα συντρέχει λόγο για μια αντιστροφή της απόφασης. Ο Martell παραμένει δύσπιστος για την αξία των απεικονίσεων του εγκεφάλου, αλλά παρατηρεί ότι έχουν «επαναστικοποιήσει το νόμο."
Η έκταση της επανάστασης είναι μεγάλο θέμα συζήτησης, αλλά η επιρροή αυτού που κάποιοι αποκαλούν neurolaw (σ.τ.μ. νευρονομολογία/νευροδικονομία;) αυξάνεται σαφώς. Τα νευροεπιστημονικά πειστήρια είχαν πείσει τους ένορκους να καταδικάσουν τους κατηγορουμένους σε ισόβια παρά σε θάνατο. Τα δικαστήρια έχουν αποδεχτεί επίσης τα τεκμήρια απεικόνισης εγκεφάλου κατά τη διάρκεια ποινικών δικών για να υποστηρίξουν τις αξιώσεις ότι οι κατηγορούμενοι όπως ο John W. Hinckley Jr., που προσπάθησε να δολοφονήσει τον Πρόεδρο Reagan, είναι παράφρονες. Ο Carter Snead, ένας καθηγητής νομικής στo Notre Dame, σύνταξε ένα έγγραφο εργασίας προσωπικού για τον αντίκτυπο των νευροεπιστημονικών στοιχείων στο ποινικό δίκαιο για το Συμβούλιο Βιοηθικής του Προέδρου Bush. Η έκθεση καταλήγει στο συμπέρασμα ότι τα νευροαπεικονιστικά στοιχεία είναι μικτής αξιοπιστίας αλλά "ο μεγάλος αριθμός περιπτώσεων στον οποίο τέτοια στοιχεία παρουσιάζονται είναι εντυπωσιακός." Εκείνος ο αριθμός αναμφισβήτητα θα αυξηθεί ουσιαστικά. Οι υπερασπιστές της νευροδικονομίας λένε ότι τα νευροεπιστημονικά τεκμήρια θα ασκήσουν μεγάλη επίδραση όχι μόνο στα θέματα της ενοχής και της τιμωρίας αλλά και στην ανίχνευση των ψεμάτων και της προκατάληψης, και στην πρόβλεψη της μελλοντικής εγκληματικής συμπεριφοράς. Συγχρόνως, οι σκεπτικιστές φοβούνται ότι η χρήση της τεχνολογίας εγκεφαλικής απεικόνισης ως ένα είδος σούπερ εργαλείου ανάγνωσης του μυαλού θα απειλήσει τη ιδιωτικότητα και τη διανοητική ελευθερία μας, οδηγώντας μερικούς να απαιτήσουν το νομικό σύστημα να αποκριθεί με μια νέα έννοια της "γνωστικής ελευθερίας."
Ένας από τους πιό ενθουσιώδεις υπερασπιστές της νευροδικονομίας είναι ο Owen Jones, ένας καθηγητής του νόμου και της βιολογίας στο πανεπιστήμιο Vanderbilt. Ο Jones (που συμβαίνει να είναι ένας από τους συμμαθητές μου στη νομική σχολή) έχει προσχωρήσει σε μια ομάδα προεξεχόντων επιστημόνων νευρολογίας και καθηγητών νομικής που έχουν υποβάλει αίτηση για μια μεγάλη επιχορήγηση του ιδρύματος MacArthur. Ελπίζουν να μελετήσουν ένα ευρύ φάσμα νευροδικονομικών ερωτήσεων, όπως: Οι σεξουαλικοί παραβάτες και οι βίαιοι έφηβοι παρουσιάζουν ασυνήθιστα πρότυπα δραστηριότητας του εγκεφάλου; Είναι δυνατό να καταγράψουμε εικόνες του εγκεφάλου του χρόνιου πόνου του λαιμού όταν κάποιος υποστηρίζει ότι έχει υποστεί χτύπημα στο λαιμό; Στο μεταξύ, ο Jones μετατρέπει το Vanderbilt σε ένα είδος του Alamos για τη νευροδικονομία. Το πανεπιστήμιο άνοιξε μόλις ένα κέντρο νευροαπεικόνισης $27 εκατομμυρίων και έχει προσελκύσει πρωτοπόρους επιστήμονες νευρολογίας από όλο τον κόσμο. Σύντομα, ο Jones ελπίζει να εγγράψει τους σπουδαστές στο πρώτο πρόγραμμα “νόμος και νευροεπιστήμη”. "Είναι αναμφισβήτητα συναρπαστικό," λέει. "Αυτό είναι το νέο σύνορο στο νόμο και την επιστήμη - εμείς κοιτάζουμε αδιάκριτα στο μαύρο κουτί για να δούμε πώς ο εγκέφαλος λειτουργεί πραγματικά, εκείνη την κρυμμένη θέση στην σκοτεινή ηρεμία, όπου έχουμε τις ιδιωτικές σκέψεις και τις ιδιωτικές αντιδράσεις μας - και ο νόμος θα πρέπει αναπόφευκτα να αποφασίσει πώς να εξετάσει αυτήν την νέα τεχνολογία."
ΙΙ. Μια επίσκεψη στο Vanderbilt
O Owen Jones είναι ένα πειθαρχημένο άτομο με ήρεμη ένταση, και ο ενθουσιασμός του για τη μετασχηματιστική δύναμη της νευρολογίας είναι μεταδοτικός. Με τον René Marois, ένα νευροεπιστήμονα στο τμήμα ψυχολογίας, ο Jones έχει αρχίσει μια μελέτη για το πώς ο ανθρώπινος εγκέφαλος αντιδρά όταν καλείται να επιβάλει διάφορες τιμωρίες. Ανεπίσημα, καλούν το πείραμα Έγκλημα και Τιμωρία - και πρόσφεραν να με κάνουν ενός από τα πρώτα υποκείμενά τους.
Συναντηθήκαμε στο παλιομοδίτικο γραφείο του Jones, το οποίο είναι διακοσμημένο με ένα ανθρώπινο κρανίο και τους παχυμετρικούς διαβήτες, όπως εκείνους που οι φρενολόγοι χρησιμοποιούσαν κάποτε για να μετρήσουν το ανθρώπινο κεφάλι. Ο πατέρας του είναι οδοντίατρος, και ο παππούς του ήταν ηλεκτρολόγος μηχανικός που έκανε συλλογή από εργαλεία. Περπατήσαμε στο ίδρυμα επιστήμης απεικόνισης του Vanderbilt, το οποίο, αν και περιβάλλεται ακόμα από σκαλωσιές, ήταν τόσο εντυπωσιακό όσο ο Jones είχε υποσχεθεί. Το υπόγειο περιέχει ένα από τους λίγους στον κόσμο ανιχνευτές μαγνητικής αντήχησης-απεικόνισης με ισχύ 7-tesla. Για το Έγκλημα και Τιμωρία, οι Jones και Marois χρησιμοποιούν ένα λιγότερο ισχυρό 3 tesla, το οποίο είναι η χαρακτηριστική έρευνα M.R.I.
Έπειτα πήγαμε στο σκάνερ. Αφού αφαίρεσα όλα τα μεταλλικά αντικείμενα - συμπεριλαμβανομένης μιας ζώνης και μιας ξεχασμένης ετικέττας στεγνοκαθαριστηρίου με μια καρφίτσα - έβαλα ακουστικά και ένα κράνος που ήταν σαν ένα κλουβί πουλιού για να κρατήσει το κεφάλι μου στη θέση του. Ο βοηθός του εργαστηρίου έκλεισε τα φώτα και έφυγε από το δωμάτιο. Κάθομαι στο φορείο, και, πιέζοντας ένα κουμπί πανικού, μπήκα μέσα στο μαγνήτη. Τα πάντα ήταν σκοτεινά εκτός από μια οθόνη που εμφανίζει τα υποθετικά σενάρια εγκλήματος, όπως αυτό: Ο John, που ζει στο σπίτι με τον πατέρα του, αποφασίζει να τον σκοτώσει για τα χρήματα της ασφάλισης. Αφού έπεισε τον πατέρα του να τον βοηθήσει με κάποια ηλεκτρολογική εργασία στη σοφίτα, ο John κανονίζει να πάθει ηλεκτροπληξία. Ο πατέρας του επιζεί της ηλεκτροπληξίας, αλλά νοσηλεύεται για τρεις ημέρες με τους τραυματισμούς που προκαλούνται από τον ηλεκτρικό σοκ." Είχα την υποχρέωση να πιέσω τα κουμπιά που δείχνουν το κατάλληλο επίπεδο τιμωρίας, από 0 έως 9, ενώ ο μαγνήτης κατέγραφε τη δραστηριότητα του εγκεφάλου μου.
Αφού πέρασα 45 λεπτά προσπαθώντας να μην κινήσω ένα φρύδι ενώ ορίζοντας τιμωρίες σε ντουζίνες οικτρών φανταστικών εγκληματιών, ο Marois μου είπε μέσω της ενδοσυνεννόησης να δοκιμάσει ένα άλλο πείραμα: δηλαδή, να σκεφτώ γνωστά πρόσωπα και τόπους στη σειρά, χωρίς να του πω εάν άρχιζα από τα πρόσωπα ή τους τόπους. Σκέφτηκα το καθιστικό μου, τη σύζυγό μου, το διαμέρισμα των γονέων μου και τους δίδυμους γιους μου, προσπαθώντας να αποφύγω τις όποιες ανάρμοστες σκέψεις για το φόβο ότι θα ανακαλύπτονταν. Κατόπιν τα πειράματα τελείωσαν, και έφυγα από το μαγνήτη.
Το επόμενοι πρωί, ο Owen Jones και εγώ εμφανιστήκαμε στο εργαστήριο του Marois για τα αποτελέσματα. Οι μεταπτυχιακοί φοιτητές του Marois, που είχαν ξενυχτήσει αναλύοντας τον εγκέφαλό μου, χαμογελούσαν ευρέως. Επειδή είχα κινηθεί τόσο λίγο στη μηχανή, εξήγησαν, η δραστηριότητα του εγκεφάλου μου ήταν εύκολο να διαβαστεί. Η "κίνηση της κεφαλής σας ήταν απίστευτα χαμηλή, και ήσαστε ο πιό σκληρός τιμωρός που είχαμε," είπε ο Josh Buckholtz, ένας από τους μετεπτυχιακούς, με ένα χαμόγελο. "Ήσαστε το όνειρο του κάθε ερευνητή!" Ο Buckholtz χτύπησε το πληκτρολόγιο, και μια υψηλής ευκρίνειας τρισδιάστατη εικόνα του εγκεφάλου μου εμφανίστηκε στην οθόνη με ζωηρά χρώματα.. Μικροσκοπικά σημεία έτρεμαν πέρα δώθε, παρουσιάζοντας τα μάτια μου που κινούνταν καθώς διάβαζαν τα εντυπωσιακά εγκληματικά σενάρια. Αν και ήμουν μόνο το πέμπτο υποκείμενο που τίθεται στον ανιχνευτή, ο Marois υπογράμμισε ότι οι βαθμοί τιμωρίας μου ήταν υψηλότερες από το μέσο όρο. Σε μια περίπτωση, όρισα ένα 7 όπου η μέση τιμωρία ήταν 4. "Εστιάζατε στην πρόθεση, ενώ άλλοι εστίασαν στη ζημιά," είπε ο Buckholtz καθησυχαστικά.
Ο Marois εξήγησε ότι αυτός και ο Jones θέλησαν να μελετήσουν τις αλληλεπιδράσεις μεταξύ των περιοχών του εγκεφάλου που παράγουν συναισθήματα, όπως η αμυγδαλή, και τις προμετωπιαίες (prefrontal) περιοχές αρμόδιες για τη λογική. "Είναι επίσης δυνατό ότι ο προμετωπιαίος φλοιός είναι κρίσιμος για την απόδοση της τιμωρίας, ότι λαμβάνει την ουσιαστική απόφαση για ποιο είδος τιμωρίας να ορίσει," πρότεινε. Ο Marois τόνισε ότι προκειμένου να μελετηθεί εκείνη η δυνατότητα, περισσότερα υποκείμενα θα έπρεπε να εκτεθούν στο μαγνήτη. Αλλά εάν ο προμετωπιαίος φλοιός αποδεικνύεται κρίσιμος για την επιλογή μεταξύ των τιμωριών, πρόσθεσε ο Jones, αυτό θα μπορούσε να είναι ιδιαίτερα σχετικό για τους δικηγόρους που επιλέγουν το σώμα των ενόρκων. Παραδείγματος χάριν, πρότεινε, οι δικηγόροι ακόμη και να επιλέξουν τους ένορκους για διαφορετικές υποθέσεις βάσει των διαφορετικών προτύπων εγκεφαλικής δραστηριότητάς τους. Σε μια σύνθετη περίπτωση αθέμιτου ανταγωνισμού, παραδείγματος χάριν, ίσως η υπεράσπιση "θα ήθελε να είχε έναν ένορκο που λαμβάνει αποφάσεις με τη μέγιστη λογική σκέψη και την ελάχιστη συγκίνηση". Σε μια περίπτωση κυβερνητικής παγίδευσης, οι συναισθηματικές αντιδράσεις να είναι πιό κατάλληλες.
Γυρίσαμε έπειτα στα αποτελέσματα του δεύτερου πειράματος, στο οποίο είχα κληθεί να εναλλασσω μεταξύ της σκέψης τα πρόσωπα και των θέσεων χωρίς αποκάλυψη της διαταγής. "Σκεφτόμαστε ότι μπορούμε να υποθέσουμε τι σκεφτόσαστε, ακόμα κι αν δεν μας είπατε τη σειρά με την οποία αρχίσατε," ο Marois είπε υπερήφανα. "Νομίζουμε ότι αρχίσατε με τόπους και θα αποδείξουμε σε σας ότι δεν ήταν μόνο τύχη." Ο Marois μου παρουσίασε μια εικόνα του parahippocampus μου, την περιοχή του εγκεφάλου που αποκρίνεται έντονα στους χώρους και την αναγνώριση των σκηνών. "Ανάβει έντονα όπως τα Χριστούγεννα σε όλους τους κυλίνδρους," είπε ο Marois. "Λειτούργησε υπέροχα, ακόμα κι αν δεν έχουμε δοκιμάσει αυτό πριν από εδώ."
Παρουσίασε έπειτα μια εικόνα της fusiform (σ.τ.Μ. δεν ξέρω πως μεταφράζεται, είμαι κριτικός κοινωνικός ψυχολόγος και βαριέμαι να το ψάξω) περιοχής, η οποία είναι αρμόδια για την αναγνώριση του προσώπου. Και εκείνη επίσης, άναβε κάθε φορά που σκέφτηκα ένα πρόσωπο. "Αυτό είναι μια ενδεχομένως πολύ σοβαρή νομική επίπτωση," Jones έσπασε τη σιωπή, δεδομένου ότι η τεχνολογία επιτρέπει σε μας για να πει τί σκέφτονται οι άνθρωποι ακόμα κι αν το αρνούνται. Έδειξε μια σειρά πρακτικών εφαρμογών. Επειδή οι υποσυνείδητες μνήμες των προσώπων και των θέσεων μπορούν να είναι πιό αξιόπιστες από τις συνειδητές μνήμες, οι διατάξεις για τους μάρτυρες θα μπορούσαν να μετασχηματιστούν. Ένα παιδί που υποστήριξε ότι έχει θυματοποιηθεί από έναν ξένο, θα μπορούσε να του παρουσιαστούν εικόνες των προσώπων των υπόπτων για να δει ποιο άναψε την περιοχή πρόσωπο-αναγνώρισης στους τρόπους που δείχνουν οικειότητα.
Οι Jones και Marois μίλησαν αναστατωμένα για τις επιπτώσεις των πειραμάτων τους για το νομικό σύστημα. Εάν ανακάλυπταν ένα σημαντικό χάσμα μεταξύ της αίσθησης των ανθρώπων για το πόσο σοβαρά ορισμένα εγκλήματα πρέπει να τιμωρηθούν και των πραγματικών τιμωριών που ορίζονται από το νόμο, οι ομοσπονδιακές οδηγίες καταδίκης θα μπορούσαν να αναθεωρηθούν, με βάση την αρχή ότι ο νόμος δεν πρέπει να αποκλίνει πάρα πολύ μακριά από τις κοινές πεποιθήσεις. Τα πειράματα θα μπορούσαν να βοηθήσουν να αναπτύξουν μια βαθύτερη κατανόηση του εγκληματικού εγκεφάλου, ή του χαρακτηριστικού εγκεφάλου που με προδιάθεση για την εγκληματική δραστηριότητα.
ΙΙΙ. Το τέλος της ευθύνης;
Πράγματι, καθώς η χρήση των λειτουργικών αποτελεσμάτων M.R.I. γίνεται όλο και περισσότερο κοινή στα δικαστήρια, οι δικαστές και οι ένορκοι μπορούν να κληθούν να τραβήξουν τις νέες και μερικές φορές ενοχλητικές γραμμές μεταξύ των "κανονικών" και "ανώμαλων" εγκεφάλων. Ο Ruben Gur, ένας καθηγητής της ψυχολογίας στο πανεπιστήμιο της ιατρικής σχολής της Πενσυλβανίας, ειδικεύεται να κάνει ακριβώς αυτό. Ο Gur άρχισε τη σταδιοδρομία του ως ειδικός/μάρτυρας στα μέσα της δεκαετίας του '90 όταν του ζήτησε ένας συνάδελφος να βοηθήσει στη δίκη ενός καταδικασμένου κατά συρροή δολοφόνου ονομασμένο στη Φλώριδα ονόματι Bobby Joe Long. Γνωστός ως "βιαστής των μικρών αγγελιών," επειδή θα αποκρινόταν στις μικρές αγγελίες που τοποθετούνται από τις γυναίκες που προσφέρουν να πωλήσουν οικιακά είδη, κατόπιν τις βιαζε και τις σκότωνε, ο Long καταδικάστηκε σε θάνατο αφότου διέπραξε τουλάχιστον εννέα δολοφονίες στην Τάμπα. Ο Gur κλήθηκε ως εθνικός εμπειρογνώμονας στην τομογραφία ποζιτρόνιο-εκπομπής, ή τις ανιχνεύσεις PET, όπου οι ασθενείς εγχέονται με μια λύση που περιέχει τους ραδιενεργούς δείκτες που φωτίζουν τη δραστηριότητα του εγκεφάλου τους. Αφού εξέτασε τις ανιχνεύσεις PET του Long, o Gur πιστοποίησε ότι ένα ατύχημα μοτοσικλετών που είχε αφήσει τον Long σε ένα coma είχε βλάψει σοβαρά την αμυγδαλή του. Ήταν αφού ανέκυψε από το coma που διέπραξε τον πρώτο βιασμό του.
"Δεν είχα την αίσθηση ότι η κατάθεσή μου άσκησε βαθιά επίδραση," ο Gur μου είπε πρόσφατα - ο Long ακόμα υποβάλλει αιτήσεις αναίρεσης - αλλά έχει καταθέσει σε περισσότερες από 20 σημαντικές περιπτώσεις από τότε. Έγραψε μια ευρέως δημοσιευμένη ένορκη κατάθεση υποστηρίζοντας ότι οι έφηβοι δεν είναι τόσο ικανοί να ελέγξουν τις ωθήσεις τους ως ενηλίκοι επειδή η ανάπτυξη των νευρώνων στο προμετωπιαίο φλοιό δεν είναι πλήρης μέχρι τις αρχές της δεύτερης δεκαετίας ζωής. Βάσει εκείνης της ένορκης κατάθεσης, ο Gur κλήθηκε να συμβάλει στην προετοιμασία μια από τις συνόπτικές εκθέσεις που αρχειοθετήθηκαν από τους επιστήμονες νευρολογίας και άλλους στη δίκη Roper εναντίον Simmons, την υπόθεση ορόσημο στην οποία ένα διαιρεμένο ανώτατο δικαστήριο σταμάτησε την ποινή του θανάτου για τους παραβάτες που εδιάπραξαν τα εγκλήματα όταν ήταν κάτω από την ηλικία των 18.
Η κύρια νευροδικονομική έκθεση για την περίπτωση, που υποβλήθηκε από την Αμερικανική Ιατρική Ένωση και άλλες ομάδες, υποστήριξε ότι επειδή οι "εφηβικοί εγκέφαλοι δεν αναπτύσσονται πλήρως" στις προμετωπιαίες περιοχές, οι έφηβοι είναι λιγότερο ικανοί από τους ενηλίκους να ελέγξουν τις παρορμήσεις τους και δεν πρέπει να θεωρηθούν πλήρως υπεύθυνοι "για την ανωριμότητα της νευρικής ανατομίας τους." Στην απόφαση πλειοψηφίας του, ο δικαστής Anthony Kennedy δήλωσε ότι "όπως οποιοσδήποτε γονέας ξέρει και δεδομένου ότι οι επιστημονικές και κοινωνιολογικές μελέτες" που αναφέρονται στις συνοπτικές εκθέσεις "τείνουν να επιβεβαιώσουν, η έλλειψη ωριμότητας και μια υπανάπτυκτη αίσθηση ευθύνης βρίσκονται στη νεολαία συχνότερα απ'ό,τι στους ενηλίκους." Αν και ο Kennedy δεν ανέφερε τα στοιχεία νευρολογίας συγκεκριμένα, η έμμεση αναφορά του στις επιστημονικές μελέτες εν συντομία οδήγησε μερικούς υποστηρικτές και κριτικούς για να δει την απόφαση ως την Brown εναντίον Συμβουλίου Εκπαίδευσης της νευροδικονομίας.
Ένα σημαντικό ερώτημα που δημιουργήθηκε από την περίπτωση του Roper ήταν το θέμα πού να τεθεί το όριο στην εξέταση των στοιχείων νευρολογίας ως νομικό ελαφρυντικό ή δικαιολογία. Θα έπρεπε τα δικαστήρια να είναι στην υπόθεση της απόφασης πότε να ελαφρύνουν την εγκληματική ευθύνη κάποιου επειδή ο εγκέφαλός του λειτουργεί εσφαλμένα, είτε λόγω της ηλικίας, των εγγενών ατελειών είτε λόγω τραύματος; Δεδομένου ότι μαθαίνουμε περισσότερα για τους εγκεφάλους των εγκληματιών, θα πρέπει να επαναπροσδιορίσουμε τις πιό βασικές έννοιες της δικαιοσύνης μας;
Δύο από τους πιό διακαείς υποστηρικτές της αξίωσης ότι η νευροεπιστήμη απαιτεί τον επαναπροσδιορισμό της ενοχής και της τιμωρίας είναι ο Joshua Greene, βοηθός καθηγητής της ψυχολογίας στο Χάρβαρντ, και ο Jonathan Cohen, ένας καθηγητής της ψυχολογίας που διευθύνει το πρόγραμμα νευροεπιστήμης στο Princeton. Ο Greene έκανε τον Cohen να ενδιαφερθεί για τις νομικές επιπτώσεις της νευροεπιστήμης, και μαζί πραγματοποίησαν μια σειρά πειραμάτων που εξερευνούν πώς οι εγκέφαλοι των ανθρώπων αντιδρούν στα ηθικά διλήμματα που περιλαμβάνουν τη ζωή και το θάνατο. Ειδικότερα, θέλησαν να εξετάσουν τις αντιδράσεις των ανθρώπων στον ανιχνευτή f.M.R.I. στις παραλλαγές του διάσημου προβλήματος των βαγονιών, για το οποίο οι φιλόσοφοι διαφωνούν για δεκαετίες.
Το πρόβλημα αυτό πάει ως εξής: Φανταστείτε έναν τραίνο να κατευθύνεται προς πέντε ανθρώπους που πρόκειται να πεθάνουν εάν δεν κάνετε τίποτα. Εάν χτυπήσετε έναν διακόπτη, το τραίνο στρέφει επάνω σε μια δευτερεύουσα διαδρομή και σκοτώνει ένα άλλο άτομο. Οι περισσότεροι άνθρωποι που αντιμετωπίζουν αυτό το σενάριο λένε ότι είναι ΕΝΤΑΞΕΙ να χτυπήσεις το διακόπτη. Σε αντίθεση, φανταστείτε ότι στέκεστε σε μια γέφυρα για πεζούς που εκτείνεται στις διαδρομές τραίνων, και ο μόνος τρόπος που μπορείτε να σώσετε τους πέντε ανθρώπους είναι να σπρώξετε ένα παχύσαρκο άτομο που στέκεται δίπλα σε σας από τη γέφυρα για πεζούς έτσι ώστε το σώμα του να σταματήσει το τραίνο. Κάτω από αυτές τις περιστάσεις, οι περισσότεροι άνθρωποι λένε ότι δεν είναι ΕΝΤΑΞΕΙ να σκοτώσουν ένα άτομο για να σώσουν πέντε.
"Αναρωτήθηκα γιατί οι άνθρωποι έχουν τέτοιες σαφείς διαισθήσεις," ο Greene μου είπε, "και τη βασική ιδέα ήταν να έρθουν αντιμέτωποι οι άνθρωποι με αυτές τις δύο περιπτώσεις στον ανιχνευτή και να δούμε εάν πήραμε περισσότερες συναισθηματικές απάντησεις στη μια περίπτωση και λογικές απαντήσεις στην άλλη." Όπως φαίνεται, αυτό ακριβώς συνέβη: Οι Greene και Cohen διαπίστωσαν ότι η περιοχή εγκεφάλου που συνδέθηκε με τη λελογισμένη επίλυση του προβλήματος και τον αυτο-έλεγχο, ο dorsolateral prefrontal φλοιός, ήταν ιδιαίτερα ενεργός όταν τα υποκείμενα αντιμετώπισαν την πρώτη υπόθεση, στο οποίο τα περισσότερα από τα οποία έκριναν ωφελιμιστικά το πώς να σώσουν το μέγιστο αριθμό ζωών. Σε αντίθεση, τα συναισθηματικά κέντρα στον εγκέφαλο ήταν πιό ενεργά όταν αντιμετώπισαν τα υποκείμενα τη δεύτερη υποθεση, στο οποίο έτειναν να οπισθοχωρήσουν στην ιδέα του να βλάψουν προσωπικά ένα άτομο, ακόμη και κάτω από τέτοιες τεταμένες περιστάσεις. "Αυτό προτείνει ότι η ηθική κρίση δεν είναι ένα ενιαίο πράγμα: είναι διαισθητικές συναισθηματικές απαντήσεις και έπειτα γνωστικές απαντήσεις που την υπερκεράζουν, "είπε ο Greene.
"Σε μια επιστήμονα νευρολογίας, είστε ο εγκέφαλός σας. Τίποτα δεν προκαλεί τη συμπεριφορά σας εκτός από τις διαδικασίες του εγκεφάλου σας, " ο Greene λέει. "Εάν αυτό είναι σωστό, αλλάζει ριζικά τον τρόπο που σκεφτόμαστε για το νόμο. Η επίσημη γραμμή στο νόμο είναι ότι αυτό που μετράει είναι εάν είστε λογικοί, αλλά μπορείτε να έχετε κάποιο που είναι πλήρως λογικός αλλά τα νεύρα του οποίου τραβιούνται από κάτι πέρα από τον έλεγχό του." Με άλλα λόγια, ακόμη και κάποιος που έχει την ψευδαίσθηση ότι κάνει μια ελεύθερης και λογική επιλογή μεταξύ της σούπας και της σαλάτας μπορεί να αυταπατάται, δεδομένου ότι η επιλογή της σαλάτας πέρα από τη σούπα είναι τελικά προκαθορισμένη από τις δυνάμεις καλά ηλεκτροσυγκολλημένες στον εγκέφαλό του. Ο Greene επιμένει ότι αυτή η ιδέα σημαίνει ότι το σύστημα απόδοσης δικαιοσύνης πρέπει να εγκαταλείψει την ιδέα της ανταπόδοσης - την ιδέα ότι οι κακοί άνθρωποι πρέπει να τιμωρηθούν επειδή έχουν επιλέξει ελεύθερα να ενεργήσουν ανήθικα - που είναι η εστίαση του αμερικανικού ποινικού δικαίου από τη δεκαετία του '70, όταν ο σωφρονισμός βγήκε από τη μόδα. Αντ' αυτού, ο Greene λέει, ο νόμος πρέπει να εστιάσει στην αποτροπή των μελλοντικών βλαβών. Σε μερικές περιπτώσεις, υποθέτει, αυτό μπορεί να σημαίνει ελαφρύτερες τιμωρίες. "Εάν είναι πραγματικά αλήθεια ότι δεν παίρνουμε κερδίζουμε οποιαδήποτε προληψη από τα λεφτά που ξοδεύουμε όταν τιμωρούμε εκείνο το πρόσωπο, κατόπιν δεν αξίζει που το τιμωρούμε," αυτός λέει. (Από την άλλη πλευρά, ο Carter Snead, ο μελετητής από το Notre Dame, υποστηρίζει ότι οι κατηγορούμενοι που δεν θεωρούνται πλήρως ένοχοι σύμφωνα με τους τρέχοντες νόμους θα μπορούσαν να εκτελούνται ευκολότερα στο πλαίσιο ενός συστήματος που εστιάζει στην παρεμπόδιση των μελλοντικών ζημιών.)
Αλλοι συμφωνούν με τους Greene και Cohen ότι το νομικό σύστημα πρέπει να επανεστιάσει ριζοσπαστικά στην αποτροπή παρά στην τιμωρία. Από τη διάσημη υπόθεση M'Naughten το 1843, που περιλαμβάνει έναν παρανοϊκό βρετανό δολοφόνο, τα αγγλικά και αμερικανικά δικαστήρια έχουν αναγνωρίσει την υπεράσπιση στη βάση της παραφροσύνης μόνο για εκείνους που είναι ανίκανοι να εκτιμήσουν τη διαφορά μεταξύ σωστού και λάθους. (Αυτό είναι σύμφωνο με την ιδέα ότι μόνο οι λογικοί άνθρωποι μπορούν να θεωρηθούν ποινικά υπεύθυνοι για τις ενέργειές τους.) Σύμφωνα με μερικούς επιστήμονες νευροεπιστήμης, αυτός ο κανόνας δεν έχει κανένα νόημα λαμβάνοντας υπόψη τις πρόσφατες μελέτες εγκέφαλο-απεικόνισης. "Μπορείτε να έχετε έναν τρομερά χαλασμένο εγκέφαλο όπου κάποιος ξέρει τη διαφορά μεταξύ σωστού και λανθασμένου αλλά εν τούτοις δεν μπορεί να ελέγξει τη συμπεριφορά του," λέει ο Robert Sapolsky, ένας νευροβιολόγος στο Στάνφορντ. "Σε εκείνο το σημείο, εξετάζετε μια σπασμένη μηχανή, και οι έννοιες όπως τιμωρία και κακό και αμαρτία γίνονται εντελώς άσχετες. Αυτός σημαίνει ότι το πρόσωπο πρέπει να αφεθεί ελεύθερο; Απολύτως όχι. Έχετε ένα αυτοκίνητο που τα φρένα του δεν λειτουργούν, και δεν πρέπει να επιτραπεί για να είναι κοντά σε όποιον μπορεί να βλάψει."
Ακόμη και καθώς αυτές οι συζητήσεις συνεχίζονται, μερικοί σκεπτικιστές υποστηρίζουν ότι και οι ελπίδες και οι φόβοι που συνδέονται με τη νευροδικονομία είναι παραφουσκωμένοι. "Δεν έχει τίποτα νέο για τις ιδέες της νευρολογίας περί ευθύνης είναι ακριβώς μια άλλη υλική, αιτιώδης εξήγηση της ανθρώπινης συμπεριφοράς, "λέει ο Stephen J. Morse, καθηγητής του νόμου και της ψυχιατρικής στο πανεπιστήμιο της Πενσυλβανίας. "Πώς είναι αυτό διαφορετικό από τη σχολή της κοινωνιολογίας του Σικάγου," που δοκίμασε για να εξηγήσει την ανθρώπινη συμπεριφορά από την άποψη του περιβάλλοντος και των κοινωνικών δομών; "Πώς είναι διαφορετικό από τις γενετικές εξηγήσεις ή τις ψυχολογικές εξηγήσεις; Το μόνο πράγμα διαφορετικό για τη νευρολογία είναι ότι έχουμε τις ομορφότερες εικόνες και εμφανίζεται επιστημονικότερο."
Ο Morse επιμένει ότι "οι εγκέφαλοι δεν διαπράττουν τα εγκλήματα, οι άνθρωποι διαπράττουν τα εγκλήματα "- ένα συμπέρασμα που προτείνει ότι έχει αγνοηθεί από τους δικηγόρους που," μολυσμένοι και έμπυροι από τις τρομερές προόδους στην κατανόησή μας του εγκεφάλου ... πάρα πολύ συχνά κάνουν ηθικές και νομικές αξιώσεις που η νέα νευροεπιστήμη. .. δεν μπορεί να στηρίξει." Ονομάζει αυτό το "σύνδρομο υπερδιεκδίκησης του εγκεφάλου" και αναφέρει για παράδειγμα τις συνόψεις νευρολογίας που υποβλήθηκαν στην υπόθεση ανώτατου δικαστηρίου των Roper εναντίον Simmons για να αμφισβητήσουν τη νεανική ποινή του θανάτου. "Τι προσθέσε η νευρολογία;" ρωτά. Εάν οι εφηβικοί εγκέφαλοι προκαλούν όλη την εφηβική συμπεριφορά, "θα αναμέναμε τα ποσοστά ανθρωποκτονίας να είναι τα ίδια για τους 16αχρονους και 17αχρονους παντού στον κόσμο - οι εγκέφαλοί τους είναι όμοιοι - αλλά στην πραγματικότητα, τα ποσοστά ανθρωποκτονίας δανικών και φινλανδικών νεολαιών είναι πολύ διαφορετικά από τις αμερικανικές νεολαίες." Ο Μορς συμφωνεί ότι οι εγκέφαλοί μας επιφέρουν τη συμπεριφορά μας - "Είμαι αδιάλλακτος υλιστής, ο οποίος θεωρεί ότι όλη η διανοητική και συμπεριφορική δραστηριότητα είναι το αιτιώδες προϊόν των φυσικών γεγονότων στον εγκέφαλο" - αλλά διαφωνεί ότι ο νόμος πρέπει να συγχωρήσει ορισμένα είδη εγκληματικής συμπεριφοράς ως αποτέλεσμα. "Είναι πλήρως λογικά ανακόλουθο," λέει. "τι κι εάν υπάρχει βιολογική αιτιολογία; Η αιτιολογία δεν μπορεί να είναι μια δικαιολογία για κάποιον που θεωρεί ότι η ευθύνη είναι δυνατή. Δεδομένου ότι όλη η συμπεριφορά προκαλείται, αυτό θα σήμαινε ότι όλη η συμπεριφορά πρέπει να συγχωρείται." Ο Μορς αναφέρει την περίπτωση του Charles Whitman, ένα άτομο που, το 1966, σκότωσε τη σύζυγό του και τη μητέρα του, κατόπιν αναρριχήθηκε επάνω σε έναν πύργο στο πανεπιστήμιο του Τέξας και πυροβόλησε και σκότωσε 13 περισσότερους ανθρώπους πρίν πυροβοληθεί από τους αστυνομικούς. Ο Whitman ανακαλύφθηκε μετά από μια αυτοψία να έχει έναν όγκο που ασκούσε την πίεση στην αμυγδαλή του. "Ακόμα κι αν η αμυγδαλή του τον κατέστησε πιό οργισμένο και ευέξαπτο, από πότε ο θυμός και η αστάθεια είναι δικαιολογητικοί όροι;" Ο Μορς ρωτά. "Μερικοί άνθρωποι είναι οργσμένοι επειδή είχαν τις κακές μαμάδες και μπαμπάδες και άλλοι επειδή οι αμυγδαλές τους είναι προβληματικές. Η ερώτηση είναι: Πότε πρέπει να είναι ο θυμός ένας συγχωρητικός όρος;"
Ακόμα, ο Μορς παραδέχεται ότι υπάρχουν περιστάσεις κάτω από τις οποίες οι νέες ανακαλύψεις από τη νευροεπιστήμη θα μπορούσαν να προκαλέσουν το νομικό σύστημα στον πυρήνα του. "Υποθέστε ότι η νευρολογία θα μπορούσε να αποκαλύψει ότι η λογική δεν διαδραματίζει πραγματικά κανέναν ρόλο στον καθορισμό της ανθρώπινης συμπεριφοράς," αυτός προτείνει βασανιστικά. "Υποθέστε ότι θα μπορούσα να σας παρουσιάσω ότι οι προθέσεις σας και οι αιτιολογήσεις σας για τις ενέργειές σας είναι post hoc αιτιολογήσεις που κάπως ο εγκέφαλός σας παράγει για να εξηγήσει σε σας τι ο εγκέφαλός σας έχει κάνει ήδη" χωρίς τη συνειδητή συμμετοχή σας. Εάν η νευρολογία θα μπορούσε να μας αποκαλύψει ότι είμαστε αυτόματα από αυτή την άποψη, ο Μορς είναι έτοιμος να συμφωνήσει με τους Greene και Cohen ότι το ποινικό δίκαιο θα έπρεπε να εγκαταλείψει τις τρέχουσες ιδέες του για την ευθύνη και να επιδιώξει άλλους τρόπους να προστατέψει την κοινωνία.
Μερικοί επιστήμονες ωθούν ήδη σε αυτήν την κατεύθυνση. Σε μία σειρά διάσημων πειραμάτων στη δεκαετία του '70 και τη δεκαετία του '80, ο Benjamin Libet μέτρησε τη δραστηριότητα εγκεφάλου των ανθρώπων λέγοντας τους να κινήσουν τα δάχτυλά τους όποτε ήθελαν. Ο Libet ανίχνευσε δραστηριότητα εγκεφάλου που προτείνει μια ετοιμότητα να κινηθεί ένα δάχτυλο μισό δευτερόλεπτο πριν από πραγματική μετακίνηση και περίπου 400 χιλιοστά του δευτερολέπτου προτού οι άνθρωποι γίνουν ενήμεροι για τη συνειδητή πρόθεσή τους να κινήσουν το δάχτυλό τους. Ο Libet υποστήριξε ότι αυτό αφήνει 100 χιλιοστά του δευτερολέπτου για το συνειδητό εαυτό να εμποδίσει την ασυναίσθητη απόφαση του εγκεφάλου, ή για να του δώσει τόπο - προτείνοντας, στις λέξεις τους επιστήμονα νευρολογίας Vilayanur Ramachandran, ότι δεν έχουμε ελεύθερη βούληση (free will) αλλά ελεύθερη απάρνηση (free won’t).
Ο Μορς δεν είναι πεπεισμένος ότι τα πειράματα Libet μας αποκαλύπτουν ότι είμαστε ανίσχυρα αυτόματα. Αλλά σκέφτεται ότι η μελέτη των δυνάμεων λήψης αποφάσεών μας θα μπορούσε να φέρει κάποιες αλλαγές για το νόμο. "Ενδιαφέρομαι," λέει, "για τους ανθρώπους που πάσχουν από τους εθισμούς σε ναρκωτικά, τους ψυχοπαθείς και τους ανθρώπους που έχουν τη διαλείπουσα εκρηκτική αναταραχή - αυτοί είναι οι άνθρωποι που δεν έχουν κανένα γενικό πρόβλημα ορθολογιστικής ικανότητας εκτός από το ότι κατεβάζουν τα ρολλά." Με άλλα λόγια, ο Μορς θέλει να προσδιορίσει τις νευρικές ωθήσεις που κάνουν τους ανθρώπους να «παγ’ωνουν». "Υποωθέτ ότι θα μπορούσαμε να δείξουμε ότι τα υψηλότερα κέντρα απόφασης στον εγκέφαλο φαίνεται να τίθενται εκτός λειτουργίας σε αυτές τις περιπτώσεις," αυτός λέει. "Εάν αυτοί είναι άνθρωποι που δεν μπορούν να ελέγξουν τα επεισόδια χονδροειδούς παραλογισμού, έχουμε μάθει κάτι που να είναι σχετικό με τη νομική απόδοση της ευθύνης." Αυτός δεν σημαίνει ότι θα έμεναν εκτός υποψιών, υπογραμμίζει: "Θα μπορούσαμε να δώσουμε στους ανθρώπους μια ποινή φυλάκισης και μια ευκαιρία να διορθωθούν."
IV. Βάζοντας το ασυνείδητο σε δίκη
Εάν οι συζητήσεις για την εγκληματική ευθύνη προηγούνται χρονικώς από το τεστ f.M.R.I., έτσι και οι συζητήσεις για τη χρήση της τεχνολογίας ανίχνευσης ψεύδους. Το νέο είναι η προοπτική ότι οι ανιχνευτές στο δικαστήριο θα γίνουν ακριβέστεροι, και αντίστοιχα πιό ενοχλητικοί. Υπάρχουν, προς το παρόν, δύο τεχνολογίες ανίχνευσης ψεύδους που στηρίζονται στη νευροαπεικόνιση, αν και η αξία και η ακρίβεια και οι δύο αμφισβητούνται αισθητά. Ο πρώτος, αναπτυγμένος από τον Lawrence Farwell στη δεκαετία του '80, είναι γνωστός ως "δακτυλοσκοπία εγκεφάλου." Τα υποκείμενα που τέθηκαν σε ένα - κράνος γεμισμένο με ηλεκτρόδια που μετρά ένα κύμα εγκεφάλου που ονομάζεται p300, το οποίο, σύμφωνα με τον Farwell, αλλάζει τη συχνότητά του όταν αναγνωρίζουν οι άνθρωποι τις εικόνες, τις όψεις και τις μυρωδιές. Αφού παρουσιάσουν σε κάποιον ύποπτο εικόνες των οικείων τόπων του και μετρήσουν τα πρότυπα ενεργοποίησής του p300 του, οι κυβερνητικοί υπάλληλοι θα μπορούσαν, τουλάχιστον θεωρητικά, να παρουσιάσουν στον ύποπτο εικόνες τόπων που μπορεί ή μπορεί να μην έχει δει παλιότερα - ένα στρατόπεδο εκπαίδευσης της Αλ Qaeda, παραδείγματος χάριν, ή ένα τόπο εγκλήματος - και να συγκρίνουν τα πρότυπα ενεργοποίησης. (Με την ανίχνευση όχι μόνο ψεμμάτων αλλά και τίμιων περιπτώσεων αφηρημάδας, η τεχνολογία θα μπορούσε να επεκτείνει την ίδια την ιδέα μας για την ανίχνευση ψεύδους.)
Η δεύτερη τεχνολογία ανίχνευσης ψεύδους χρησιμοποιεί τις μηχανές f.M.R.I. για να συγκρίνει τη δραστηριότητα εγκεφάλου των ψευτών και των αφηγητών τη αλήθειας. Βασίζεται σε ένα τεστ που ονομάζεται Ένοχη γνώση, που αναπτύχθηκε από τον Daniel Langleben στο πανεπιστήμιο της Πενσυλβανίας το 2001. Ο Daniel Langleben δίνει στα υποκείμενα ένας παιχνίδι χαρτιών πριν μπούν στον μαγνήτη και τους λέει να απαντούν όχι σε μια σειρά ερωτήσεων, συμπεριλαμβανομένου και αν είχαν το εν λόγω χαρτί. Ο Langleben και οι συνάδελφοί του διαπίστωσαν ότι ορισμένες περιοχές του εγκεφάλου άναψαν όταν είπαν ψέματα οι άνθρωποι.
Δύο επιχειρήσεις, η No Lie MRI και η Cephos, ανταγωνίζονται τώρα για να βελτιώσουν την τεχνολογία ανίχνευσης ψεύδους f.M.R.I. έτσι ώστε μπορεί να αναγνωριστεί στο δικαστήριο και να πωληθεί εμπορικά. Μίλησα στον Steven Laken, πρόεδρος της Cephos, ο οποίος προγραμματίζει να αρχίσει να πουλά τα προϊόντα του φέτος. "Έχουμε δύο έως τρεις ανθρώπους που καλούν κάθε εβδομάδα," αυτός με είπε. "Είναι σε νομικές διαδικασίες σε όλο τον κόσμο, και κοιτάζουν να υποστηρίξουν την αξιοπιστία τους." Ο Laken είπε ότι η τεχνολογία θα μπορούσε να έχει "τεράστιες εφαρμογές" σε αστικές και ποινικές δίκες. Από την κυβερνητική πλευρά, είπε, η τεχνολογία θα μπορούσε να αντικαταστήσει τους ιδιαίτερα ανακριβείς πολύγραφους στη διαλογή για τις άδειες ασφαλείας, καθώς επίσης και στην προσπάθεια να προσδιοριστούν οι μητρικές γλώσσες και οι συνεργοί των πιθανών τρομοκρατών. "Στις εργαστηριακές μελέτες, ήμαστε στα 80 με 90-τοις εκατό-ακρίβειας," Laken λέει. Αυτό είναι παρόμοιο με το ποσοστό ακρίβειας για τους πολύγραφους, που δεν θεωρείται αρκετά αξιόπιστο μέσο για να επιτραπεί στις περισσότερες νομικές περιπτώσεις. Ο Laken λέει ότι ελπίζει να φθάσει στα 90 με 95-τοις εκατό ακρίβειας - που πρέπει να είναι αρκετά υψηλό να ικανοποιήσει τα πρότυπα του Ανώτατου Δικαστηρίου για την αποδοχή των επιστημονικών στοιχείων. Η Judy Illes, διευθυντής Νευροηθικής στο κέντρο του Στάνφορντ για τη Βιοϊατρική Ηθική, λέει, "θα πρόβλεπα ότι μέσα σε πέντε έτη, θα έχουμε την τεχνολογία που είναι αρκετά αξιόπιστη να απαντήσει στο δυαδικό ζήτημα εάν κάποιος ψεύδεται και να μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε ορισμένες νομικές τοποθετήσεις."
Εάν και όταν αναγνωρίστεί στο δικαστήριο η ανίχνευση ψεύδους του f.M.R.I.'s, θα τεθούν οι εξοργιστικές ερωτήσεις της αυτό-ενοχοποίησης και της ιδιωτικότητας. Ο Hank Greely, ένας καθηγητής νομικής και ένας προϊστάμενος του κέντρου του Στάνφορντ για το Νόμο και τις Βιοεπιστήμες, σημειώνει ότι οι μάρτυρες κατηγορίας και υπεράσπισης θα μπορούσαν να χάσουν την αξιοπιστία τους εάν αρνήθηκαν να πάρουν μια ανίχνευση ψεύδους f.M.R.I., όπως θα μπορούσαν και τα συμβαλλόμενα μέρη και οι μάρτυρες σε αστικές δίκες. Εκτός αν τα δικαστήρια έβρισκαν τα τεστ να είναι τρομαχτικές εισβολές στην ιδιωτικότητα, όπως οι αντλίες στομαχιών, οι μάρτυρες θα μπορούσαν ακόμη και να αναγκαστούν να ανιχνεύσουν τους εγκεφάλους τους. Και εξίσου εξοργίστικές νομικές ερωτήσεις μπορεί να προκύψουν καθως οι νευροαπεικονιστικές τεχνολογίες περάσουν πέρα από την αφήγηση του εάν κάποιος ψεύδεται ή όχι και αρχίσουν να προσδιορίζουν το πραγματικό περιεχόμενο των μνημών. Ο Michael Gazzaniga, ένας καθηγητής της ψυχολογίας στο πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας, στη Santa Barbara, και συγγραφέας του «Ηθικού Εγκεφάλου", σημειώνει ότι μέσα σε 10 έτη, οι επιστήμονες νευρολογίας μπορούν να είναι σε θέση να δείξουν ότι υπάρχουν νευρολογικές διαφορές όταν οι άνθρωποι καταθέτουν για τις προηγούμενες πράξεις τους και όταν καταθέτουν για κάτι που είδαν. "Εάν σκοτώνετε κάποιον, έχετε μια διαδικαστική μνήμη αυτού του γεγονότος, ενώ εάν στέκομαι και σας προσέχω να σκοτώνετε κάποιον, αυτό είναι μια επεισοδιακή μνήμη που χρησιμοποιεί ένα διαφορετικό μέρος του εγκεφάλου," αυτός μου είπε. Ακόμα κι αν οι μάρτυρες δεν ανιχνεύουν τους εγκεφάλους τους, η νευρολογία μπορεί να οδηγήσει τους δικαστές και τους ένορκους να καταλήξουν στο συμπέρασμα ότι ορισμένα είδη μνημών είναι πιό αξιόπιστα από άλλες λόγω της περιοχής του εγκεφάλου στον οποίο υποβάλλονται σε επεξεργασία. Περαιτέρω στο μέλλον, και πιό κοντά στην επιστημονική φαντασία, βρίσκεται η δυνατότητα της μεταφόρτωσης μνήμης. "Κάποιος θα μπορούσε ακόμη και να φανταστεί, έστω και λίγο, μια τεχνολογία που να είναι σε θέση να διαβάσει τις μνήμες του μάρτυρα, επεξεργαζόμενες ως νευρωνικές εκτινάξεις (neuronal firings), και να το μεταφράσει άμεσα σε φωνή, κείμενο ή το αντίστοιχο μιας ταινίας", ο Hank Greely γράφει.
O Greely αναγνωρίζει ότι η ανίχνευση ψεύδους και οι τεχνολογίες ανάκτησης μνήμης όπως αυτή θα μπορούσαν να θέσουν μια σοβαρή πρόκληση στην ελευθερία σκέψης μας, η οποία προστατεύεται τώρα κατά ένα μεγάλο μέρος από την Πρώτη Τροποποιήση για την προστασία της ελευθερίας της έκφρασης. "Η ελευθερία της σκέψης έχει στηριχτεί πάντα από την πραγματικότητα ότι θα μπορούσαμε μόνο να πούμε τι κάποιος σκέπτεται βασει της συμπεριφοράς τους," αυτός μου είπε. "Αυτή η τεχνολογία έχει τη δυνατότητα να κοιτάζουμε μέσα στο κρανίο και να βλέπουμε τι πραγματικά συμβαίνει, να βλέπουμε τις σκέψεις τις ίδιες." Σύμφωνα με τον Greely, αυτό μπορεί να προκαλέσει την αρχή ότι πρέπει να θεωρηθούμε υπεύθυνοι για αυτό που κάνουμε, όχι τι σκεφτόμαστε. "Ανοίγει για πρώτη φορά τη δυνατότητα τιμωρίας των ανθρώπων για τις σκέψεις τους παρά για τις ενέργειές τους," λέει. "Ένας λόγος που η σκέψη είναι ελεύθερη και στις πιό σκληρές δικτατορίες είναι ότι οι δικτάτορες δεν ήταν σε θέση να την ανιχνεύσουν." Προσθέτει, "τώρα μπορεί να μπορούν, ασκώντας μεγαλύτερη πίεση στους νομικούς περιορισμούς ενάντια στην κυβερνητική παρέμβαση με την ελευθερία της σκέψης."
Στο μέλλον, η νευροεπιστήμη θα μπορούσε επίσης να αλλάξει ριζικά τον τρόπο που οι ένορκοι επιλέγονται. Ο Steven Laken, ο πρόεδρος της Cephos, λέει ότι οι σύμβουλοι επιτροπών ενόρκων μπορεί να επιδιώξουν να βάλουν τους ενδεχόμενους ένορκους σε f.M.R.I.'s. "Θα μπορούσατε να δώσετε τις βιντεοκασέτες των δικηγόρων και των μαρτύρων στους ανθρώπους όταν είναι στο μαγνήτη και να βλέπουν ποια μέρη των εγκεφάλων τους ανάβουν," αυτός λέει. Μια κατάσταση όπως αυτή θα δημιουργούσε εξοργιστικά ερωτήματα για τις προκαταλήψεις των ένορκων - και τι κάνει μια δίκαιη δίκη. Τα πρόσφατα πειράματα έχουν προτείνει ότι οι άνθρωποι που θεωρούνται ότι είναι ελεύθεροι προκαταλήψεων μπορεί παρόλα αυτά να έχουν πολλές.
Τα πειράματα, που πραγματοποιούνται από την Elizabeth Phelps, που διδάσκει ψυχολογία στο πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης, συνδυάζουν τις ανιχνεύσεις εγκεφάλου με ένα συμπεριφοριστικό τεστ γνωστό ως Τεστ Υπονοούμενου Συσχετισμού (Implicit Association Test), ή I.A.T., καθώς επίσης και φυσιολογικά τεστ του ανακλαστικού του φόβου (startle reflex). Το I.A.T. περνάει γρήγορα εικόνες μαύρων και άσπρων προσώπων σε σένα και σου ζητά να συνδέσεις διάφορα επίθετα με τα πρόσωπα. Επαναλαμβανόμενες δοκιμές έχουν δείξει ότι τα λευκά υποκείμενα παίρνουν περισσότερο χρόνο για να αποκριθούν όταν καλούνται να συνδέσουν τα μαύρα πρόσωπα με θετικά επίθετα και τα άσπρα πρόσωπα με τα αρνητικά επίθετα παρά αντίστροφα, και αυτό λέγεται ότι είναι ένα υπονοούμενο μέτρο του ασυνείδητου ρατσισμού. Η Phelps και οι συνάδελφοί της πρόσθεσαν τα νευρολογικά στοιχεία σε αυτήν το εύρημα με την ανίχνευση των εγκεφάλων και τις μετρήσεις των ανακλαστικών φόβου των λευκών προπτυχιακών φοιτητών στο Yale προτού να τους χορηγηθεί το I.A.T. Διαπίστωσε ότι τα υποκείμενα που παρουσίασαν πιό ασυναίσθητες προκαταλήψεις στο I.A.T. είχαν επίσης την υψηλότερη ενεργοποίηση στις αμυγδαλές τους - ένα κέντρο της αντίληψης της απειλής - όταν τα άγνωστα μαύρα πρόσωπα τους εμφανίστηκαν στον ανιχνευτή. Σε αντίθεση, όταν παρουσιάστηκαν στα υποκείμενα εικόνες γνωστών μαύρων και λευκών - όπως ο Denzel Ουάσιγκτον, ο Martin Luther King Jr. και ο Conan O'Brien - δεν υπήρξε κανένα άλμα στη δραστηριότητα της αμυγδαλής.
Οι νομικές επιπτώσεις των νέων πειραμάτων για την προκατάληψη και τη νευρολογίααμφισβητούνται ευρέως. Η Mahzarin Ρ. Banaji, καθηγήτρια ψυχολογίας στο Χάρβαρντ που βοήθησε να καινοτομήσει το I.A.T., έχει υποστηρίξει ότι μπορεί να υπάρξει ένα μεγάλο χάσμα μεταξύ της έννοιας της σκόπιμης προκατάληψης που ενσωματώνεται στο νόμο και της πραγματικότητας του ασυνείδητου ρατσισμού που αποκαλύπτεται από την επιστήμη. Όταν το χάσμα είναι "ουσιαστικό," αυτή και ο καθηγητής νομικής στο U.C.L.A. Jerry Kang έχουν υποστηρίξει ότι, "ο νόμος πρέπει να αλλάξει για να συμμορφώνεται με την επιστήμη" - χαλαρώνοντας, παραδείγματος χάριν, την τρέχουσα εστίαση στη σκόπιμη διάκριση και την προσπάθεια να ξεριζωθεί η ασυνείδητη προκατάληψη στον εργασιακό χώρο με "δομικές παρεμβάσεις," που οι κριτικοί λένε μπορεί να είναι ισοδύναμες με τις φυλετικές ποσοστώσεις. Ένας νομικός μελετητής έχει αναφέρει την εργασία της Phelps για να υποστηρίξει την αποβολή των επιτακτικών προκλήσεων σε ενδεχόμενους ένορκους - εάν οι περισσότεροι λευκοί είναι ασυναίσθητα ρατσιστές, το επιχείρημα λέει, τότε οποιαδήποτε απόφαση να εξετασθεί ένας μαύρος ένορκος πρέπει να μολύνεται με ρατσισμό. Κατά κακή της τύχη, η εργασία της Phelps έχει αναφερθεί από έναν δημοσιογράφο για να προτείνει ότι ένας άσπρος μπάτσος που πυροβόλησε τυχαία έναν μαύρο έφηβο σε μια στέγη του Μπρούκλιν το 2004 πρέπει να αντπαοκρινόταν σε έναν ενδόμυχο φόβο των άγνωστων μαύρων προσώπων - μια εκδοχή της αμυγδαλής με έκανε να το κάνω.
Η Phelps η ίδια λέει ότι είναι "τρελό" να συνδεθεί η εργασία της με τους αστυνόμους που πυροβολούν στην ώρα εργασίας και επιμένει ότι είναι πάρα πολύ νωρίς για να χρησιμοποιηθεί η έρευνά της στο δικαστήριο. "Μέρος της δυσανεξίας μου είναι ότι δεν έχουμε συνδέσει αυτό που βλέπουμε στην αμυγδαλή ή οποιαδήποτε άλλη περιοχή του εγκεφάλου με μια δραστηριότητα έξω από το μαγνήτη που θα αποκαλούσαμε ρατσισμό," μου είπε. "Δεν έχουμε κανένα στοιχείο ότι η δραστηριότητα στον εγκέφαλο είναι πιό προβλεπτική των πραγμάτων που μας νοιάζουν στο δικαστήριο από τις συμπεριφορές που συσχετίζουμε με τη λειτουργία του εγκεφάλου." Με άλλα λόγια, ακριβώς επειδή έχετε μια προκατειλημμένη αντίδραση σε μια φωτογραφία δεν σημαίνει ότι θα ενεργήσετε με βάση εκείνες τις προκαταλήψεις στον εργασιακό χώρο. Η Phelps ανησυχεί επίσης ότι οι ένορκοι θα επηρεαστούν αδικαιολόγητα με τις ελκυστικές για το μάτι εικόνες των ανιχνεύσεων του εγκεφάλου. "Ο Frank Keil, ένας ψυχολόγος σε Yale, έχει κάνει έρευνα που προτείνει ότι όταν έχετε μια εικόνα ενός μηχανισμού, έχετε μια τάση να υπερεκτιμήσετε πόσο πολύ καταλαβαίνετε το μηχανισμό," μου είπε. Οι δικηγόροι υπεράσπισης επιβεβαιώνουν αυτό το φαινόμενο. "Εδώ ήταν αυτή η συμπαθητική έγχρωμη εικόνα που θα μπορούσαμε να μεγενθύνουμε, την οποία ο ιατρικός εμπειρογνώμονας θα μπορούσε να δείξει," ο Christopher Plourd, ένας δικηγόρος ποινικής υπεράσπισης του Σαν Ντιέγκο, είπε στους Τάιμς του Λος Αντζελες στις αρχές της δεκαετίας του '90. "Τεκμηριώθηκε ότι αυτός ο τύπος είχε ένα σάπιο σημείο στον εγκέφαλό του. Η επιτροπή των ενόρκων βασίστηκε επάνω σε αυτήν την κρίση."
Αλλοι μελετητές είναι ακόμα αυστηρότεροι κριτικοί των προσπαθειών να χρησιμοποιηθούν τα επιστημονικά πειράματα για την ασυνείδητη προκατάληψη για να μετασχηματίσουν το νόμο. "Θεωρώ υπερβολική την αξίωση ότι θα μπορούσατε να καλύψετε τους πιθανούς ένορκους ή δικαστές για την προκατάληψη. Είναι προβληματικό», μου είπε ο Philip Tetlock, καθηγητής στο Haas School of Business του πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας στο Berkley. Ο Tetlock έχει υποστηρίξει ότι οι συσχετισμοί σε διάστημα μισού δευτερολέπτου μεταξύ των εικόνων αφρικανο-Αμερικανών και αρνητικών επιθέτων μπορεί να απεικονίζουν τη "απλή συνειδητοποίηση της κοινωνικής πραγματικότητας" ότι "μερικές ομάδες είναι πιό μειονεκτούσες από άλλες." Επίσης έχει γράψει ότι, σύμφωνα με τους ψυχολόγους, "δεν υπάρχει ουσιαστικά καμία δημοσιευμένη έρευνα που να παρουσιάζει μια συστηματική σύνδεση μεταξύ των ρατσιστικών στάσεων, προφανών ή υποσυνείδητων, και της πραγματικής διάκρισης." (Μερικές μελέτες παρουσιάζουν, αναγνωρίζει ο Tetlock, ότι οι ανοιχτά προκατειλημμένοι λευκοί κάθονται μερικές φορές πιό κοντά σε λευκούς από τους Μαύρους στα πειράματα που μιμούνται διαδικασίες πρόσληψης και την προαγωγής στην εργασία.) "Ένας λάμπα που ανάβει στον εγκέφαλό σας δεν σημαίνει τίποτα εκτός αν συσχετίζεται με ένα συγκεκριμένο αποτέλεσμα, και τις απεικονίσεις του εγκεφάλου, προς θεού, δεν τις έχουμε συσχετίσει και με κάτι," συμφωνεί η συν-συντάκτρια του Tetlock, η Amy Wax της νομικής σχολής του πανεπιστημίου της Πενσυλβανίας. "Η αξίωση ότι οι άστεγοι άνθρωποι ανάβουν την αμυγδαλή σας περισσότερο και το μετωπικό φλοιό σας λιγότερο και άρα ότι μπορούμε να συμπεράνουμε ότι θα αποκτηνώσετε συστηματικά τους άστεγους ανθρώπους - αυτό είναι ανοησία."
V. Είστε υπεύθυνοι για αυτό που μπορεί να κάνετε;
Η προσπάθεια να συνδεθεί η ασυνείδητη προκατάληψη με τις πραγματικές πράξεις διάκρισης μπορεί να είναι αμφίβολη. Αλλά υπάρχουν άλλοι τρόποι να κοιτάξουν μέσα στον εγκέφαλο και να γίνουν οι προβλέψεις για τη μελλοντική συμπεριφορά ενός ατόμου; Και σε αυτή την περίπτωση, θα έπρεπε εκείνες οι ανακαλύψεις να χρησιμοποιηθούν για να μας καταστήσουν ασφαλέστερους; Οι προσπάθειες να χρησιμοποιηθεί η επιστήμη για να προβλέφθεί η εγκληματική συμπεριφορά έχουν μια κακόφημη ιστορία. Στο 19ο αιώνα, ο ιταλός εγκληματολόγος Cesare Lombroso υπερασπίστηκε μια θεωρία της "βιολογικής εγκληματικότητας," που υποστήριξε ότι οι εγκληματίες θα μπορούσαν να αναγνωριστούν από τα φυσικά χαρακτηριστικά, όπως τα μεγάλα σαγόνια ή τα θαμνώδη φρύδια. Εντούτοις, οι νευροεπιστήμονες προσπαθούν να βρούν τους παράγοντες στον εγκέφαλο που συνδέονται με τη βία. Οι απεικονίσεις PET των καταδικασμένων δολοφόνων μελετήθηκαν για πρώτη φορά προς το τέλος της δεκαετίας του '80 από τον Adrian Raine, καθηγητή της ψυχολογίας στο πανεπιστήμιο της νότιας Καλιφόρνιας. Διαπίστωσε ότι οι προμετωπιαίοι φλοιοί τους, περιοχές που συνδέθηκαν με την παρεμπόδιση, είχαν μειώμένο το μεταβολισμό της γλυκόζης και πρότεινε ότι αυτό μπορεί να είναι αρμόδιο για τη βίαια συμπεριφορά τους. Σε μια πιό πρόσφατη μελέτη, ο Raine διαπίστωσε ότι τα υποκείμενα που έλαβαν μια διάγνωση της αντικοινωνικής διαταραχής προσωπικότητας, η οποία συσχετίζει με τη βίαια συμπεριφορά, είχαν 11 τοις εκατό λιγότερη γκρίζα ουσία στους προμετωπιαίους φλοιούς τους από τις ομάδες ελέγχου των υγιών υποκειμένων και τους χρήστες ουσιών. Η τρέχουσα έρευνά του χρησιμοποιεί τα f.M.R.I.'s για την μελέτη της ηθικής λήψης αποφάσεων στους ψυχοπαθείς.
Η Νευροεπιστήμη, φαίνεται, δείχνει δύο τρόπους: μπορεί να απαλλάξει τα άτομα από την ευθύνη για πράξεις που έχουν διαπράξει, αλλά μπορεί επίσης να τοποθετήσει τα άτομα σε κίνδυνο για πράξεις που δεν έχουν διαπράξει - αλλά ίσως κάποια μέρα μέρα να διαπράξουν. "Αυτό ανοίγει ένα κουτί της Πανδώρας στην πολιτισμένη κοινωνία ενάντια στο οποίο είμαι πρόθυμη να παλεψω," λέει η Helen S. Mayberg, καθηγήτρια της ψυχιατρικής, των συμπεριφοριστικών επιστημών και της νευρολογίας στην σχολή ιατρικής του πανεπιστημίου Emory, η οποία έχει καταθέσει ενάντια στην αποδοχή των στοιχείων νευρολογίας σε ποινικές δίκες. "Εάν πιστεύετε κατά την διάρκεια της δίκης ότι η εικόνα μας ενημερώνει για το τι συνέβαινε κατά την διάρκεια του εγκλήματος, τότε η εικόνα προωθείται. Πρέπει να προετοιμαστείτε για τα ακόλουθα λόγια: «Αυτό το στίγμα είναι σημάδι μελλοντικής επικινδυνότητας», όταν κάποιος κρίνεται για αναστολή. Έχουν μια απεικόνιση, το στίγμα είναι εκεί, έτσι δεν βγαίνουν από τη φυλακή. Είναι χαραγμένο στον εγκέφαλό σας."
Αλλοι μελετητές βλέπουνε ελάχιστα λάθη με τη χρησιμοποίηση των απεικονίσεων του εγκεφάλου για να προβλέψουν τις βίαιες τάσεις και τις σεξουαλικές προτιμήσεις - εφ' όσον χρησιμοποιούνται οι ανιχνεύσεις μέσα σε όρια. "Δεν συμβαίνει απαραιτήτως έτσι ότι εάν η δουλεύουν οι προβλέψεις, εσείς θα μπορείτε να πείτε μαζέψτε αυτόν τον τύπο από τον δρόμο και κλειδαμπαρώστε τον," λέει ο Hank Greely, ο καθηγητής νομικής του Στάνφορντ. "Θα μπορούσατε να απαιτήσετε παροχή συμβουλών, επιτήρησηw, συσκευών αποστολής σημάτων G.P.S. ή προειδοποίησης των γειτόνων. Κανένας από αυτούς δεν είναι απαραιτήτως καλοκάγαθος, αλλά είναι πολύ καλύτεροι τρόποι από την προληπτική κράτηση." Ο Greely δεν έχει αμφιβολία ότι οι προβλεπτικές τεχνολογίες θα στρατολογηθούν στον πόλεμο στην τρομοκρατί - ίσως με ριζοσπαστικούς τρόπους. "Ακόμη και με τη σημερινή γνώση, σκέφτομαι ότι μπορούμε να πούμε εάν κάποιος έχει μια ισχυρή συναισθηματική αντίδραση στην θέαση των πραγμάτων, και μπορώ βεβαίως να φανταστώ έναν ανιχνευτή φίλων-εναντίον-εχθρών. Εάν βάζετε τον καθενα που αντιδρά άσχημα σε μια αμερικανική σημαία σε ένα στρατόπεδο συγκέντρωσης ή σε ένα Guantαnamo, αυτό θα ήταν κακό, αλλά σε μια κατάσταση κατοχής, να σημειώνεται κάποιος κάτω για περαιτέρω επιτήρηση, αυτό μπορεί να είναι κατάλληλο."
Ο Paul Root Wolpe, που διδάσκει κοινωνική ψυχιατρική και ψυχιατρική ηθική στη σχολή της ιατρικής στο πανεπιστήμιο της Πενσυλβανίας, λέει ότι προσδοκά ότι οι προβλέψεις της νευρολογίας θα κινηθούν πέρα από το δικαστήριο και θα χρησιμοποιηθούν για να κάνουν τις προβλέψεις για τους πολίτες σε όλα τα κοινωνικά στρώματα.
"Θα χρησιμοποιήσουμε την εγκεφαλική απεικόνιση στο να εντοπίζουμε τα παιδιά στο σχολείο επειδή έχουμε ανακαλύψει ότι ορισμένη λειτουργία ή μορφολογία εγκεφάλου προτείνει την ικανότητα;" ρωτά. Εργάζομαι για τη NASA, και φαντάζεστε πόσο χρήσιμο είναι για τη NASA εάν θα μπορούσε να ανιχνεύσει τον εγκέφαλό σας για να ανακαλύψει εάν έχετε μια αρκετά καλή χωρική αίσθηση για να είστε πιλότος." Ο Wolpe λέει ότι η εγκεφαλική απεικόνιση τελικά μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να αποφασίσει εάν κάποιος είναι ένας αντάξιος θετός γονέας - μια ιστορία σημαντικής κατάθλιψης και χρήσης κοκαϊνης μπορεί να αφήσει αποκαλυπτικά σημάδια στον εγκέφαλο, παραδείγματος χάριν, και οι μελλοντικές μελέτες μπορεί να βρούν τα μέρη του εγκεφάλου που αντιστοιχούν στην καλή ανατροφή και φροντίδα.
Η ιδέα να θεωρούνται οι άνθρωποι υπεύθυνοι για τις προδιαθέσεις τους παρά τις ενέργειές τους θέτει μια πρόκληση σε μια από τις κεντρικές αρχές της ανγλο-αμερικανικής νομολογίας: δηλαδή, ότι οι άνθρωποι είναι αρμόδιοι για τη συμπεριφορά τους, όχι για τις ροπές τους - για αυτό που κάνουν, όχι για το τι σκέφτονται. "Πρόκειται να πρέπει να λάβουμε μια απόφαση για το κρανίο ως ένα χώρο ιδιωτικότητας," ο Wolpe λέει. Πράγματι, ο Wolpe υπηρετεί στην επιτροπή μιας οργάνωσης αποκαλούμενης Κέντρο για τη Γνωστική Ελευθερία και Ηθική (Center for Cognitive Liberty and Ethics), μια ομάδα επιστημόνων νευρολογίας, νομικών μελετητών και συνηγόρων της ιδιωτικότητας "που αφιερώνονται στην προστασία και την προώθηση της ελευθερίας της σκέψης στο σύγχρονο κόσμο της επιτάχυνσης των νευροτεχνολογιών."
Μπορεί να υπάρξουν παρόμοιες μάχες "γνωστικής ελευθερίας" για τις προσπάθειες να επισκευαστούν ή να ενισχυθούν οι ελαττωματικοί εγκέφαλοι. Μια αξιοπρόσεκτη τεχνική αποκαλούμενη διακρανιακός μαγνητικός ερεθισμός (transcranial magnetic stimulation, Τ.Μ.S.), παραδείγματος χάριν, έχει χρησιμοποιηθεί για να υποκινήσει ή να εμποδίσει συγκεκριμένες περιοχές του εγκεφάλου. Μπορεί προσωρινά να αλλάξει πώς σκεφτόμαστε και αισθανόμαστε. Χρησιμοποιώντας την τεχνική αυτή, ο Ernst Fehr και η Daria Knoch του πανεπιστημίου της Ζυρίχης αναστάτωσαν προσωρινά την κάθε πλευρά του dorsolateral προμετωπιαίου φλοιού στα υποκείμενα του τεστ. Ζήτησαν από τα υποκείμενά τους να συμμετέχουν σε ένα πείραμα που οι οικονομολόγοι ονομάζουν το παιχνίδι του τελεσιγράφου (ultimatum game). Σε ένα άτομο δίνονται $20 και του λέγεται να το διαιρέσει με έναν συνεργάτη. Εάν ο συνεργάτης απορρίπτει το προτεινόμενο ποσό ως πάρα πολύ χαμηλό, κανένα πρόσωπο δεν παίρνει οποιαδήποτε χρήματα. Υποκείμενα των οποίων οι προμετωπιαίοι φλοιοί λειτουργούν κατάλληλα έτειναν να απορρίψουν τις προσφορές $4 ή λιγότεροι: δεν θα έπαιρναν μάλλον καθόλου χρήματα από να δεχτούν μια προσφορά που τους προσέβάλλε αδίκως. Αλλά τα υποκείμενα των οποίων οι δεξιοί προμετωπιαίοι φλοιοί καταστάλθηκαν από το T.M.S. έτειναν να δεχτούν την προσφορά των $4. Αν και η προσφορά τους φάνηκε προσβλητική, ήταν σε θέση να καταστείλουν την αγανάκτησή τους και να ακολουθήσουν το εγωιστικά λογικό συμπέρασμα ότι μια χαμηλή προσφορά είναι καλύτερη από τίποτα.
Μερικοί επιστήμονες νευρολογίας θεωρούν ότι το T.M.S. μπορεί να χρησιμοποιηθεί στο μέλλον για να επιβάλει ένα όραμα της θεραπευτικής δικαιοσύνης, βασισμένο στην ιδέα ότι οι ελαττωματικοί εγκέφαλοι μπορούν να θεραπευτούν. "Ίσως κάπου στο μέλλον, ένας άσχημα χτυπημένος εγκέφαλος θα αντιμετωπιζόταν όπως κάτι που μπορεί να θεραπευθεί, όπως ένα σπασμένο πόδι που πρέπει να επισκευαστεί," λέει ο νευροβιολόγος Robert Sapolsky, αν και αναγνωρίζει ότι καθορίζοντας τι μετρά ως κανονικός εγκέφαλος είναι πολιτικά και επιστημονικά ρευστό. Πράγματι, οι προσπάθειες να προσδιοριστούν οι κανονικοί και οι ελαττωματικοί εγκέφαλοι είναι αρμόδιες για μερικές από τις σκοτεινότερες κινήσεις στην ιστορία της επιστήμης και της τεχνολογίας, από τη φρενολογία στην ευγονική. "Πόσο μακριά είμαστε πρόθυμοι να πάμε για να χρησιμοποιήσει το νευροτεχνολογία για να αλλάξουμε τους εγκεφάλους των ανθρώπων που θεωρούμε διαταραγμένους;" Ο Wolpe ρωτά. "Μπορεί να βρούμε ένα μέρος του εγκεφάλου που φαίνεται να δυσλειτουργεί, όπως ένα ιδιαίτερο μέρος του εγκεφάλου που χειρίζεται τη βίαια ή σεξουαλικά αρπακτική συμπεριφορά, και έπειτα κλείνουμε ή εμποδίζουμε εκείνη την συμπεριφορά χρησιμοποιώντας το T.M.S." Ακόμη και οι συμπεριφορές στο εύρος του κανονικού σειράμπορούν να ρυθμιστούν με ακρίβεια από το T.M.S.: οι ένορκοι, παραδείγματος χάριν, θα μπορούσαν να γίνουν συναισθηματικότεροι ή πιό αποφασιστικοί με τις μαγνητικές επεμβάσεις. Ο Μαρκ George, ένας σύμβουλος στην επιχείρηση Cephos και επίσης ο διευθυντής του ιατρικού πανεπιστημίου του κέντρου της νότιας Καρολίνας για την Προηγμένη Έρευνα Απεικόνισης, έχει υποβάλει μια αίτηση διπλώματος ευρεσιτεχνίας για μια διαδικασία T.M.S. που καταστέλλει υποθετικά την περιοχή του εγκεφάλου που ενέχεται στο ψέμα και καθιστά ένα πρόσωπο λιγότερο ικανό την αλήθεια.
Δεδομένου ότι οι νέες τεχνολογίες πολλαπλασιάζονται, ακόμη και οι ίδιοι οι εμπειρογνώμονες της νευροδικονομίας έχουν αρχίσει να σκέφτονται για τις ερωτήσεις που βρίσκονται στο μέλλον. Μπορεί η αστυνομία να πάρει ένα ένταλμα αναζήτησης για τον εγκέφαλο κάποιου; Θα έπρεπε η τέταρτη τροποποίηση του συντάγματος να προστατεύσει τα μυαλά μας με τον ίδιο τρόπο που προστατεύει τα σπίτια μας; Μπορούν οι αποφάσεις των διακστηρίων για τον έλεγχο των μνημών των υπόπτων να καθορίσουν εάν είναι μέλη συμμοριών ή πληροφοριοδότες της αστυνομίας, ή αυτό θα παραβίαζε την απαγόρευση της πέμπτης τροποποίησης για την υποχρεωτική αυτο-ενοχοποίηση; Η τιμωρία των ανθρώπων για τις σκέψεις τους παρά για τις ενέργειές τους θα παραβίαζε την απαγόρευση της όγδοης τροποποίησης για τη σκληρή και ασυνήθιστη τιμωρία; Όσο εκπληκτικές μπορούν να γίνουν οι μηχανές μας, δεν μπορούν να μας πουν πώς να απαντήσουν σε αυτές τις περίπλοκες ερωτήσεις. Πρέπει αντ' αυτού να κοιτάξουμε στις δυνάμεις μας συλλογισμού και διαίσθησης, όσο και σχετικά πρωτόγονες να είναι. Καθώς το θέτει ο Stephen Morse, η νευροεπιστήμη η ίδια δεν μπορεί ποτέ να προσδιορίσει το μυστήριο σημείο στο οποίο οι άνθρωποι πρέπει να συγχωρηθούν από την ευθύνη για τις ενέργειές τους επειδή δεν είναι ικανοί, υπό κάποια έννοια, να ελεγξουν τον εαυτό τους. Εκείνη η ερώτηση, προτείνει, είναι "ηθική και τελικά νομική," και πρέπει να απαντηθεί όχι στα εργαστήρια αλλά στα δικαστήρια και τα νομοθετικά σώματα. Με άλλα λόγια, πρέπει να την απαντήσουμε οι ίδιοι οι άνθρωποι.
technorati tags:neuroscience, neurolaw, politics, νευροεπιστημη, δικονομια, πολιτικη, ψυχολογια
Blogged with Flock
